VVD wil watervervuiling door contrastmiddel voorkomen

Watervervuiling moet volgens de VVD worden aangepakt bij de bron. Ziekenhuizen en patiënten zijn het zich wellicht niet bewust, maar zij vormen een bron van vermijdbare watervervuiling, bijvoorbeeld bij het gebruik van contrastmiddelen. Het waterschap kan deze middelen meten, maar helaas niet uit water verwijderen. En dus, stapelen deze middelen in ons milieu en vormen ze over de tijd een bedreiging voor de waterkwaliteit en veiligheid van onze inwoners. De VVD wil daarom dat waterschap Amstel, Gooi en Vecht met de ziekenhuizen in haar gebied in gesprek gaat over hoe deze watervervuiling te verminderen en zo veel als mogelijk te voorkomen.

Ziekenhuizen gebruiken contrastmiddelen bij het maken van CT-scans. Een CT-scan is een röntgenonderzoek waarmee een drie dimensionaal beeld van het menselijk lichaam kan worden gemaakt. Daarmee kunnen ziektes en afwijkingen in organen, botten of weefsels aan het licht komen. Soms is daarbij contrastmiddel nodig om de organen zo goed mogelijk in beeld te kunnen brengen. Contrastmiddelen zijn dus een medisch hulpmiddel, een vloeistof die na het uitplassen in het riool terechtkomt. Eenmaal aanwezig in rioolwater krijgt het waterschap ze er niet meer uit. Haar rioolwaterzuiveringsinstallaties krijgen het water niet meer schoon, omdat er voor contrastmiddelen op dit moment geen werkzame zuiveringstechnieken bestaan. Het water wordt daarom met contrastmiddel erin op het oppervlakte water geloosd, zo leerde de VVD uit het antwoord wat zij van het dagelijks waterschapsbestuur kreeg op haar vragen over watervervuiling door medicijnresten aanpakken bij de bron.

Contrastmiddelen zijn biologisch slecht afbreekbaar, stapelen daarom in het milieu en kunnen in combinatie met andere stoffen schadelijk zijn. De concentratie in het oppervlaktewater neemt gestaag toe en inmiddels wordt ook in grondwater soms contrastmiddel aangetroffen. Gelukkig zijn ziekenhuizen zich steeds meer bewust van hun invloed op klimaat en milieu. Dit jaar deed de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen een landelijk proef met het uitdelen van plaszakken aan patiënten die contrastmiddel in hun bloed hadden gekregen. De plaszak vangt de plas met het contrastmiddel op en kan bij het restafval. Zo kan worden voorkomen dat contrastmiddel via wc, riool en zuiveringsinstallatie uiteindelijk in het oppervlakte water terechtkomt.

In het beheersgebied van waterschap AGV deden de ziekenhuizen BovenIJ, Antoni van Leeuwenhoek, St. Antonius en OLVG mee aan de plaszakkenproef. Een van deze ziekenhuizen is inmiddels weer gestopt met meegeven van plaszakken. Het waterschap liet in juli 2025 als antwoord op eerdere vragen van de VVD over bronaanpak bij watervervuiling door medicijnresten weten dat ze in gesprek was met het Amsterdam UMC, maar niet met andere ziekenhuizen. De VVD merkte dat het Amsterdam UMC, Amstelland Ziekenhuis, TergooiMC en Meander Medisch Centrum in oktober geen plaszakken meegaven. Samen met de PvdD stelde de VVD daarom een set aanvullende vragen om beter te willen samenwerken met de ziekenhuizen om watervervuiling zoveel mogelijk te voorkomen.